شیمی دارویی شاخه‌ای از علم شیمی است که بر مولکول های مطالعه می کند که در نهایت تبدیل به دارو خواهند شد. دروس شیمی دارویی به کشف، بررسی، توسعه و تحلیل مواد دارویی می پردازند. تحصیل در این رشته از کارشناسی شیمی دارویی تا دکتری شیمی دارویی امکان پذیر است. بازار کار شیمی دارویی در ایران را می توان در کارخانه های تولید دارو، لوازم آرایشی بهداشتی و… جستجو نمود. همچنین افرادی که در مقاطع بالاتر این رشته تحصیل نموده اند، می توانند به ارائه آموزش در دانشگاه ها بپردازند. در ادامه این مطلب به بررسی دروس شیمی دارویی در مقطع کارشناسی و دکتری و همین طور بازار کار این رشته می پردازیم. با ما همراه باشید.
فهرست مطالب
شیمی دارویی چیست
شیمی یک علم پایه است و به عنوان زیر بنای علوم دیگر همچون پزشکی، داروسازی، بیولوژی و… شناخته می شود. شیمی دارویی شاخه ای از علم شیمی است که در چند دهه اخیر پیشرفت زیادی کرده است. هدف اصلی این رشته پرورش نیرو های متخصص و کارآمد است. بنابراین علاقمندان به رشته های شیمی و داروسازی می توانند این رشته را برای ادامه تحصیل در نظر داشته باشند.
در این رشته از مواد شیمیایی مختلف جهت درمان استفاده می شود. اغلب ترکیباتی که در داروها استفاده می شوند، ارگانیک بوده و در دسته مواد آلی جای دارند. این رشته تحصیلی با ترکیبات آلی کوچک سر و کار دارد. این علم با ایجاد تغییرات لازم بر ترکیبات، آن ها را برای کاربردهای درمانی آماده می کند. شناسایی داروها، سنتز و بررسی آن ها در این رشته تحصیلی صورت می پذیرد.
دکتری شیمی دارویی
تربیت متخصصانی با دانش بالای شیمیایی، هدف اصلی وزارت علوم در برگزاری دوره های دکتری است. دانش آموختگان دکتری شیمی دارویی ساختار شیمیایی ترکیبات دارو و گروه های عاملی فعال را شناسایی کرده و ترکیبات دارویی جدید طراحی می کنند. بسیاری از این دارو ها به مرحله سنتز و اجرا خواهند رسید.
دانشجویان در زمینه های زیر مهارت کسب می کنند:
- تجزیه و تحلیل واکنش های شیمیایی ترکیبات دارویی
- ارتباط انواع ساختارهای شیمیایی با فعالیت های زیستی و بیولوژیکی بدن موجودات زنده به ویژه انسان ها
- شناسایی مواد موثر و نحوه استخراج آن ها
بازار کار شیمی دارویی
دانش آموختگان این رشته می توانند در مراکز مختلفی مشغول به کار شوند. آزمایشگاه های تحقیقاتی، شرکت های داروسازی، بیوتکنولوژی و همین طور شرکت های تجهیزات پزشکی بازارکار هایی برای رشته شیمی دارویی هستند. شیمیست های دارویی می توانند در این فضا ها در زمینه های تدوین، تولید و ساخت ترکیبات جدید مهارت هایی پژوهشی و تخصصی خود را به کار گیرند.
شیمی دارویی از رشته های حساس محسوب شده و برای موفقیت در بازار کار به سواد بالایی نیازمند است. بازارهای کاری معتبر مانند کارخانه های تولید دارو به دنبال افرادی باسواد همراه با رزومه معتبر هستند. بنابراین داشتن فعالیت های تحقیقاتی می تواند در گرفتن بازار کار از رقبا موثر باشد.
دروس شیمی دارویی
دروس شیمی دارویی در مقطع کارشناسی شامل دروس تخصصی و عمومی است. دانشجویان درمجموع باید 138 واحد درسی را بگذرانند. از این ۱۳۸ واحد، ۲۰ واحد دروس عمومی، ۲۹ واحد دروس پایه، 54 واحد دروس اصلی، ۲۷ واحد دروس تخصصی و ۸ واحد نیز به دروس اختیاری اختصاص یافته است.
پس از اتمام دوره کارشناسی این رشته امکان ادامه تحصیل در مقاطع تحصیلی بالاتر نیز امکان پذیر است. درواقع تنوع زیادی از گرایش های مختلف این رشته در مقطع کارشناسی ارشد و همین طور دکتری ارائه شده است. دانشجویان می تواند بر اساس علایق خود، گرایش مورد نظر را برای ادامه تحصیل در این رشته انتخاب نمایند.
گرایش های شیمی دارویی
شیمی آلی دارویی
این گرایش از ادغام دو رشته شیمی دارویی و شیمی آلی حاصل آمده است و با سنتز داروها مرتبط است.
شیمی معدنی دارویی
از ادغام دو رشته شیمی دارویی و شیمی معدنی؛ شیمی معدنی دارویی پدید آمده است. این گرایش به تولید داروهای ترکیبات فلزی در درمان بیماری ها مرتبط است.
زیست‌دارو
از ادغام دو رشته شیمی دارویی و زیست‌شیمی رشته تحصیلی زیست‌دارو ایجاد گردیده است. این رشته برهمکنش های شیمیایی بین مولکول های زیستی و دارویی را بررسی می کند.
شیمی فیزیک دارویی
از ادغام دو رشته شیمی فیزیک و شیمی دارویی گرایش شیمی فیزیک دارویی پدید آمده است. این رشته خواص فارماکودینامیکی و فارماکوکنیتیکی را بررسی می کند.
شیمی سرطان
شیمی سرطان گرایشی بین رشته ای از شیمی دارویی و سرطان شناسی است. این گرایش مطالعه در رابطه با ساخت دارو های ضد سرطانی را برعهده دارد.
