هگزا متا فسفات سدیم ترکیبی جامد و سفید رنگ است و شکل ظاهری آن به صورت کریستال های ریزی شناخته می شود. محلول بودن در آب و واکنش با یون های فلزی از خواص هگزا متا فسفات سدیم است. هگزا متافسفات سدیم مخلوطی از پلیمرهای متافسفات است که یک هگزامر ساختار اصلی آن را تشکیل داده است. کاربرد هگزا متا فسفات سدیم در صنعت تصفیه آب و فاضلاب برای حذف یون های فلزی مزاحم در آب مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از هگزا متا فسفات سدیم می توان به حذف یون های فلزی کمک نمود و مانع از تغییر رنگ و کاهش کیفیت آب شد. انواع هگزا متا فسفات سدیم تولید و در بازار خرید و فروش مواد اولیه شیمیایی عرضه می گردد. قیمت هگزا متا فسفات با توجه به خلوص و شرکت تولید کننده می تواند مقادیر متفاوتی را در برگیرد.
فهرست مطالب
خواص هگزا متا فسفات سدیم
- نام: Sodium hexametaphosphate
- نام های دیگر: هگزا سدیم متافسفات، متافسفریک اسید، نمک هگزا سدیم
- فرمول مولکولی: Na₆[(PO₃)₆]
- جرم مولی: ۶۱۱٫۷۷ گرم بر مول
- شکل ظاهری: جامد، کریستالی، سفید، بدون بو
- دانسیته: ۲٫۴۸۴ گرم بر سانتی متر مکعب
- نقطه ذوب: ۶۲۸ درجه سانتی گراد
- نقطه جوش: ۱۵۰۰ درجه سانتی گراد
- محلول در آب
- نامحلول در حلال های آلی
تولید
تولید این ماده را می توان در دو مرحله انجام داد.
- نخست مونو سدیم پیروفسفات در اثر حرارت دادن به مونو سدیم ارتوفسفات تولید می گردد.
- در مرحله بعد هگزامتا فسفات با گرمادهی به پیروفسفات سدیم به دست می آید.
کاربرد سدیم هگزا متا فسفات
کاربرد سدیم هگزا متافسفات در صنایع مختلف صورت می پذیرد. صنایع کاغذ سازی، رنگرزی، نساجی، پتروشیمی، تصفیه آب، سیمان، متالورژی، غذایی و… ازجمله صنایعی هستند که از این ماده استفاده می کنند.
کاربرد در صنعت نفت
برای تنظیم ویسکوزیته گل حفاری و جلوگیری از زنگ زدگی لوله های حفاری از هگزا متافسفات سدیم به عنوان عامل ضد خوردگی در صنعت نفت استفاده می شود.
کاربرد سدیم هگزا متا فسفات درتصفیه آب
برای تسهیل انعقاد ذرات نامحلول سوسپانسیون به خصوص ذراتی با سایز کلوئیدی مثل رس که دارای بار منفی هستند، از این ماده استفاده می شود.
کاربرد در صنایع
یکی از کاربردهای مهم هگزا متا فسفات سدیم استفاده در فرآیند تعلیق ذرات معلق است. فرآیند حرکت ذرات از حالت سوسپانسیون به کلوئید و برعکس در صنایعی مانند سرامیک توسط این ماده صورت می پذیرد. این ترکیب واکنشگرهای شیمیایی را به شکل ذرات جامد در محصولات نهایی پخش می کند.
کاربرد در صنایع غذایی
کاربرد این ماده در صنایع غذایی بسیار صورت می پذیرد. از این ماده در بهبود خواص اتصال آب پروتئین ها در گوشت های فرآوری شده، رسوب پروتئین در خالص سازی و همین‌طور ممانعت از رسوب پروتئین در شیرهای استریلیزه مورد استفاده قرار می گیرد.
در تولید پنیرهای فرآوری شده نیز از این ماده به تنهایی و یا در ترکیب با سایر نمک های امولسیون کننده استفاده می شود. در ادامه به برخی از کاربرد های دیگر این ماده در صنایع غذایی اشاره می شود.
- حفظ کیفیت مواد غذایی
- کمک به حفظ رطوبت در کنسروها
- جلوگیری از تشکیل بافت چربی
- حفظ بافت یکنواخت این محصولات
- تغییر pH
- جلوگیری از فساد مواد غذایی
- تثبیت رنگدانه های طبیعی مواد غذایی
- حفظ درخشندگی و کیفیت مواد غذایی
البته باید به مقدار مجاز مصرف این ماده نیز توجه گردد. مقدار مجاز مصرف این ماده 5.5 گرم در هر کیلوگرم است.
با توجه به افزایش تقاضای برای نوشیدنی هایی با ماندگاری بالا، تولید کنندگان روش های مختلفی را برای کنترل رشد میکروبی در دمای محیط استفاده می کنند. هگزا متافسفات سدیم می تواند هم افزایی خوبی با سایر ترکیبات نگهدارنده داشته باشد و با حفظ خاصیت نگهدارندگی از میزان مصرف سوربات پتاسیم و بنزوات سدیم در نوشیدنی ها بکاهد.
قیمت هگزا متافسفات سدیم
قیمت این ماده تا حدود زیادی به گرید تولید شده وابسته است. این ماده در گرید های صنعتی و خوراکی برای استفاده در صنایع غذایی عرضه می گردد. هریک از این گرید ها با توجه به خلوص از قیمت های مختلفی برخوردارند.
تولید کنندگان هگزا متا فسفات سدیم
تولید کنندگان این محصولات در بسیاری از نقاط جهان مشغول به فعالیت هستند. تولید این محصول با توجه به تقاضا برای آن تولید و در بازار جهانی عرضه می گردد. امروزه با فروش مواد اولیه صنعتی به صورت اینترنتی می توان این محصول را بدون واسطه تهیه نمود.
