اسید ها از دیرباز تا اکنون در صنایع و زندگی روزمره مورد استفاده قرار می گرفته اند. اسیدها انواع مختلفی داشته و می توان آن ها را در دسته های آلی و معدنی طبقه بندی نمود. اسید فرمیک از دسته اسیدهای آلی بوده و ساده ترین عضو کربوکسیلیک اسیدهاست. اسید فرمیک یا اسید مورچه یک اسید ضعیف بوده و تنها کربوکسیلیک اسیدی است که توانایی شرکت در واکنش های افزایشی آلکن ها را داراست. در ادامه این مقاله به خواص اسید فرمیک، کاربرد و قیمت خرید و فروش آن می پردازیم. جالب است بدانید کاربرد اسید فرمیک در بسیاری از صنایع مانند نساجی، دباغی، صنایع تولید عطر و اسانس، صنایع غذایی و… استفاده می شود. در ادامه با ما همراه شوید تا با ویژگی و مزایا و نحوه خرید اسید فرمیک بیشتر آشنا شوید.
فهرست مطالب
اسید فرمیک چیست
اسید فرمیک که با نام های جوهر مورچه و اسید متانوئیک نیز شناخته می شود و از ساده ترین اسید های کربوکسیلیک است. فرمول شیمیایی این اسید ضعیف HCOOH است. اسید مورچه واسطه مهمی در سنتز های شیمیایی بوده و به طور طبیعی تولید می گردد. کلمه فرمیک در ای نام این ماده از کلمه لاتین formica گرفته شده است. این نام نشان دهنده تقطیر بدن مورچه و به دست آمدن این اسید است. فرمات نام استر، نمک و آنیون حاصل از اسید مورچه است. در صنعت اسید متانوئیک را از متانول تولید می کنند.
خواص اسیدفرمیک
اسید متانوئیک مایعی بی رنگ با بویی تند است. این اسید قابل اختلاط با آب و بیشتر حلال های آلی قطبی است. لازم به ذکر است که اسید مورچه گازی به دلیل تمایل داشتن به پیوند هیدروژنی از قانون گاز های ایده آل تبعیت نمی کند. اسید متانوئیک جامد نیز وجود داشته و از شبکه ای بی پایان و موثر از مولکول های اسید متانوئیک با پیوند هیدروژنی تشکیل شده است. از خواص اسید فرمیک این است که در دمای اتاق نسبتا پایدار است. اما اگر در برابر حرارت قرار بگیرد به سرعت تجزیه می شود.
طرز تهیه اسید فرمیک
اسید فرمیک در بیشتر مورچه ها و برخی از زنبور ها یافته می شود. مورچه ها می توانند اسید متانوئیک را بر روی طعمه خود یا برای دفاع از لانه اسپری کنند. این اسید ضعیف حتی در کرک های گزنه هم یافته می شود. در ادامه به برخی از روش های صنعتی تولید اسید متانوئیک اشاره شده است.
- از ترکیب متانول و مونواکسید کربن در حضور یک باز قوی، متیل فرمات تولید می شود که یکی از مشتقات اسید مورچه است.
- محصول هیدرولیز اسید اتیل ایزونیتریل با محلول هیدروکلرید نیز اسید متانوئیک است.
- اگر محلول نمک سدیم با اسید سولفوریک رقیق شده ترکیب شود نیز اسید متانوئیک تولید می شود.
انواع اسید فرمیک
- اسید مورچه گازی (شامل دیمرهایی با پیوند هیدروژنی است)
- متانوئیک اسید جامد (دارای مولکول های نامحدود متصل با پیوند هیدروژنی است)
- اسید متانوئیک مایع (دارای مولکول های نامحدود متصل شده با پیوند هیدروژنی است.)
ویژگی های اسید فرمیک
- موجب خوردگی می شود بخصوص در فلزاتی مانند سرب، آلومینیوم، آهن و فولاد
- سرعت تجزیه آن بالاست.
- در دمای اتاق پایدار است.
- در مقابل حرارت ناپایدار است.
- با محیط زیست سازگاری دارد.
کاربرد اسید فرمیک
صنایع غذایی
این اسید در صنایع غذایی با رقت کم به عنوان نگهدارنده استفاده شده و در محصولات کشاورزی نیز به عنوان سموم دفع آفات از آن استفاده می شود.
صنایع کشاورزی و دامداری
مصرف درصد بالایی از اسید متانوئیک تولید شده را در جهان در صنعت کشاورزی مورد استفاده قرار می گیرد. خواص ضد باکتریایی طبیعی این ماده موجب شده است که از آن به عنوان نگهدارنده آنتی باکتریال استفاده شود. اسید متانوئیک در دامپروری به عنوان افزودنی غذایی به خوراک دام و سیلوها اضافه می شود. همچنین افزودن این ماده به غذای مرغ نیز می تواند باکتری سالمونلا را از بین ببرد.
قیمت اسید فرمیک
این اسید آلی در انواع مختلف و برای مصارف گوناگون تولید و در بازار خرید و فروش مواد شیمیایی عرضه می گردد. قیمت اسید مورچه با توجه به گرید و خلوص تولید شده متفاوت خواهد بود. برای خرید اسید فرمیک می توان به فروشگاه های مواد شیمیایی مراجعه نمود.
ایمنی
- در صورت تماس این ماده با پوست و چشم سوختگی و آسیب ایجاد می گردد.
- در صورت تنفس بخارات این اسید دستگاه تنفس تحریک می شود.
- اگر این اسید با الکل ها و اکسید کننده های قوی تماس بگیرد خطر انفجار را در پی خواهد داشت
