تولوئن | بازار شیمی

امروزه از ترکیبات شیمیایی مختلفی در صنایع استفاده می‌شود. درواقع کاربرد ترکیبات شیمیایی منجر به بهبود تولید در صنایع مختلف گشته است. یکی از ترکیبات شیمیایی آلی که در صنایع مختلف کاربرد دارد، تولوئن است. تولوئن ترکیبی آروماتیک و سمی است که با فرمول C₆H₅CH₃ شناخته می‌شود. کاربرد تولوئن در صنعت به‌عنوان حلال صورت می‌پذیرد. از خواص تولوئن بوی خوش آن است. اما تنفس آن می تواند منجر به بروز مشکلات جدی تنفسی و عوارض عصبی شود. انواع تولوئن توسط شرکت های تولید کننده مواد شیمیایی تولید و در بازار عرضه می شوند. قیمت تولوئن به خلوص تولید شده و همین طور برند تجاری محصول وابسته خواهد بود. خرید و فروش تولوئن در بازار جهانی به دلیل کاربرد های گسترده صنعتی بسیار صورت می‌پذیرد. در ادامه این مطلب به بررسی خواص و کاربرد و قیمت و نحوه خرید تولوئن می پردازیم. با ما همراه باشید.

فهرست مطالب

تولوئن در آب حل می شود

تولوئن با نام متیل بنزن، تولوئول، فنیل متان و آنیسن هم شناخته می شود و هیدروکربنی آروماتیک و معطر است. متیل بنزن شفاف، بی‌رنگ و ترکیبی نامحلول در آب است. این ماده بویی شبیه به تینر و شیرین دارد. به‌طور طبیعی این ماده را می‌توان در روغن کاج نیز یافت. کاربرد تولوئن به عنوان ماده اولیه صنعتی و همین‌طور حلال صورت می پذیرد. این ماده خورندگی نداشته و با اسید یا باز های رقیق وارد واکنش نمی‌شود. متیل بنزن غیرقطبی است و در حلال‌های آلی به‌خوبی حل می‌گردد. این ماده در صورت قرار گرفتن در معرض هوا حتی در دمای اتاق تبخیر می‌گردد.

تولوئن خشک

همان‌طور که اشاره کردیم، حلالیت متیل بنزن در آب بسیار کم است. اما در حدود 0.05 درصد آب در این ماده قابل حل است. در برخی از واکنش ها لازم است که آب به‌طور کامل حذف شده و به هیچ وجه وارد فرآیند نگردد. در این موارد از متیل بنزنی استفاده می‌شود که کاملا خالص است و آب آن جدا شده است. به این فرم در اصطلاح تولوئن خشک (بدون آب) گفته می شود. این ماده را می توان به روش های مختلفی تولید نمود. در صورت وجود تجهیزات مناسب، تقطیر ساده‌ترین راه برای حذف آب است. استفاده از بنزوفنون و سدیم روش های دیگر تولید متیل بنزن خشک است که بر خلاف تقطیر می‌تواند مواد جانبی را به محلول اضافه نماید.

انواع

گرید TDI با 99 درصد خلوص
گرید نیتراسیون با 98.5 تا100 درصد خلوص
تجاری با 96 درصد خلوص

کاربرد تولوئن به عنوان حلال

از این ماده به‌عنوان حلال، جلا دهنده و سفت کننده در انواع لاک های ناخن، رنگ و تینر استفاده می شود.
این ماده قادر است در حلال های آلی به خوبی حل شود. بنابراین می توان از آن همراه با بنزن و زایلین برای تولید بنزین استفاده نمود.
این ماده حلال مناسبی برای مناسب برای پاک کردن رزین ها است.
از خواص این ماده به‌عنوان حلال برای نانو مواد کربنی استفاده می شود.

کاربرد تولوئن

کاربرد تولوئن در صنایع مختلفی صورت می پذیرد. درواقع خواص منحصر به فرد متیل بنزن منجر به‌کاربرده‌ای گسترده آن در صنعت شده است. در ادامه به برخی از کاربرد های صنعتی این ماده اشاره شده است.

کاربرد به عنوان حلال
تولید TNT
استفاده در آئروسل
استفاده در ساخت بنزین
کاربرد در تولید زایلین
کاربرد در ساخت فوم پلی اورتان
استفاده به عنوان حلال برای حل کردن نانولوله های کربنی
کاربرد در سوخت هواپیما
استفاده در ساخت آسفالت
تولید چسب
کاربرد در صنایع آرایشی و بهداشتی
سنتز مواد آلی
و…

عوارض تولوئن

این ماده مایعی بسیار اشتعال پذیر است. همچنین در صورت تماس با پوست می تواند منجر به ایجاد حساسیت های پوستی شود.
ایجاد خواب آلودگی و گیجی از عوارض قرار گرفتن درمعرض این ماده است.
این ترکیب برای آبزیان نیز عوارض داشته و می‌تواند خطراتی را ایجاد نماید.
برای زنان باردار و جنین خطرناک است و این افراد نباید در معرض این ماده قرار بگیرند.
برای اندام های داخلی بدن مانند سیستم اعصاب مرکزی، کلیه، قلب و کبد بسیار آسیب‌زا و خطرناک است.
توصیه می‌شود هنگام کار با این ماده شیمیایی حتما از دستکش و ماسک و لباس مخصوص استفاده شود تا آسیب های آن به حداقل برسد.

قیمت تولوئن

قیمت تولوئن به گرید تولید شده وابسته است. هرچه خلوص بالاتر باشد قیمت این حلال شیمیایی نیز بیشتر خواهد بود. بعلاوه نمونه های خارجی از نمونه های داخلی قیمت بیشتری دارند.